Changes

m
edycja nagłówków
Line 36: Line 36:  
Zmiana klimatu, utrata bioróżnorodności, degradacja gleby oraz zanieczyszczenie powietrza i wody są ze sobą ściśle powiązane. Jakość życia ludzi żyjących we wszystkich częściach planety oraz perspektywy dla obecnych i przyszłych pokoleń zależą od działań podejmowanych dzisiaj w celu rozwiązania tych problemów. Przejście na systemy energii odnawialnej, ochrona i odtwarzanie ekosystemów oraz znalezienie nowych, lepszych sposobów na kontakt z naturą będą niezwykle ważnymi krokami w nadchodzących latach. Niedawne badanie  wykazało, że większość ludzi we wszystkich regionach świata popiera działania przeciwko zmianom klimatu, mimo że pandemia COVID-19 nadal wpływa na nasze codzienne życie.  
 
Zmiana klimatu, utrata bioróżnorodności, degradacja gleby oraz zanieczyszczenie powietrza i wody są ze sobą ściśle powiązane. Jakość życia ludzi żyjących we wszystkich częściach planety oraz perspektywy dla obecnych i przyszłych pokoleń zależą od działań podejmowanych dzisiaj w celu rozwiązania tych problemów. Przejście na systemy energii odnawialnej, ochrona i odtwarzanie ekosystemów oraz znalezienie nowych, lepszych sposobów na kontakt z naturą będą niezwykle ważnymi krokami w nadchodzących latach. Niedawne badanie  wykazało, że większość ludzi we wszystkich regionach świata popiera działania przeciwko zmianom klimatu, mimo że pandemia COVID-19 nadal wpływa na nasze codzienne życie.  
   −
=== Kluczowe punkty: ===
+
=== Kluczowe punkty ===
'''● Działalność człowieka, taka jak spalanie paliw kopalnych, powoduje wzrost temperatury na świecie. Rosnące globalne temperatury wpływają na nasz klimat i powtarzalne wzorce pogodowe w sposób nieodwracalny  – ale niektórych z najgorszych przyszłych konsekwencji można uniknąć w zależności od działań podjętych dzisiaj.'''
     −
'''● W wyniku zanieczyszczenia powietrza i wody, zmian klimatycznych, niszczenia siedlisk przyrodniczych i eksploatacji aż milion gatunków roślin i zwierząt jest obecnie zagrożonych wyginięciem .'''
+
* Działalność człowieka, taka jak spalanie paliw kopalnych, powoduje wzrost temperatury na świecie. Rosnące globalne temperatury wpływają na nasz klimat i powtarzalne wzorce pogodowe w sposób nieodwracalny  – ale niektórych z najgorszych przyszłych konsekwencji można uniknąć w zależności od działań podjętych dzisiaj.
 
+
* W wyniku zanieczyszczenia powietrza i wody, zmian klimatycznych, niszczenia siedlisk przyrodniczych i eksploatacji aż milion gatunków roślin i zwierząt jest obecnie zagrożonych wyginięciem .
'''● Zmiana klimatu i utrata bioróżnorodności zagrażają bezpieczeństwu żywnościowemu i wodnemu oraz zdrowiu ludzi.'''
+
* Zmiana klimatu i utrata bioróżnorodności zagrażają bezpieczeństwu żywnościowemu i wodnemu oraz zdrowiu ludzi.
    
Zmiany klimatyczne są w większości napędzane nadmiarem gazów cieplarnianych w naszej atmosferze. Dwutlenek węgla (CO2), najważniejszy gaz cieplarniany wytwarzany przez człowieka, jest produkowany, gdy ludzie spalają paliwa kopalne w celach energetycznych i transportowych oraz gdy niszczone są lasy. W trakcie ostatnich dwóch stuleci spowodowało to ocieplenie planety o 1,2 stopnia Celsjusza (°C), czyli 2,16 stopnia Fahrenheita (°F). Naukowcy odkryli, że globalne ocieplenie o 2°C (3,6°F) zostanie przekroczone w XXI wieku, chyba że w nadchodzących dziesięcioleciach nastąpi znaczące ograniczenie emisji dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych. Choć wydaje się, że to niewiele, oznaczałoby to utratę życia i środków do życia przez kilkaset milionów ludzi .
 
Zmiany klimatyczne są w większości napędzane nadmiarem gazów cieplarnianych w naszej atmosferze. Dwutlenek węgla (CO2), najważniejszy gaz cieplarniany wytwarzany przez człowieka, jest produkowany, gdy ludzie spalają paliwa kopalne w celach energetycznych i transportowych oraz gdy niszczone są lasy. W trakcie ostatnich dwóch stuleci spowodowało to ocieplenie planety o 1,2 stopnia Celsjusza (°C), czyli 2,16 stopnia Fahrenheita (°F). Naukowcy odkryli, że globalne ocieplenie o 2°C (3,6°F) zostanie przekroczone w XXI wieku, chyba że w nadchodzących dziesięcioleciach nastąpi znaczące ograniczenie emisji dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych. Choć wydaje się, że to niewiele, oznaczałoby to utratę życia i środków do życia przez kilkaset milionów ludzi .
Line 50: Line 49:  
Brak różnorodności gatunkowej osłabia ekosystemy, czyniąc je bardziej podatnymi na choroby i ekstremalne warunki pogodowe oraz mniej zdolnymi do zaspokojenia potrzeb ludzi i osiągnięcia przez nich dobrostanu.  
 
Brak różnorodności gatunkowej osłabia ekosystemy, czyniąc je bardziej podatnymi na choroby i ekstremalne warunki pogodowe oraz mniej zdolnymi do zaspokojenia potrzeb ludzi i osiągnięcia przez nich dobrostanu.  
   −
==== ● Utrata różnorodności biologicznej jest mniej dotkliwa na gruntach zarządzanych przez ludy rdzenne. ====
+
* Utrata różnorodności biologicznej jest mniej dotkliwa na gruntach zarządzanych przez ludy rdzenne.
 +
 
 
Duża część różnorodności biologicznej świata występuje na tradycyjnych ziemiach przodków rdzennej ludności. Rdzennym kulturom udało się żyć w harmonii z naturą przez tysiąclecia i posiadają one cenną wiedzę na temat ochrony i odtwarzania ekosystemów oraz kultywowania bioróżnorodności. Jednak długa historia kolonizacji i marginalizacji oznacza, że wiele z tych społeczności zostało zmuszonych lub nakłonionych do opuszczenia swoich źródeł utrzymania i ziem przodków lub do zostania uchodźcami klimatycznymi z powodu katastrof związanych ze zmianą klimatu. W rezultacie te wyjątkowe kultury, systemy wiedzy, języki i tożsamości również są zagrożone.
 
Duża część różnorodności biologicznej świata występuje na tradycyjnych ziemiach przodków rdzennej ludności. Rdzennym kulturom udało się żyć w harmonii z naturą przez tysiąclecia i posiadają one cenną wiedzę na temat ochrony i odtwarzania ekosystemów oraz kultywowania bioróżnorodności. Jednak długa historia kolonizacji i marginalizacji oznacza, że wiele z tych społeczności zostało zmuszonych lub nakłonionych do opuszczenia swoich źródeł utrzymania i ziem przodków lub do zostania uchodźcami klimatycznymi z powodu katastrof związanych ze zmianą klimatu. W rezultacie te wyjątkowe kultury, systemy wiedzy, języki i tożsamości również są zagrożone.
   −
==== ● Nie wszystkie kraje są w równym stopniu odpowiedzialne za zmiany klimatu, kraje bogate historycznie wytwarzały więcej gazów cieplarnianych. ====
+
* Nie wszystkie kraje są w równym stopniu odpowiedzialne za zmiany klimatu, kraje bogate historycznie wytwarzały więcej gazów cieplarnianych.
 +
 
 
Spalanie paliw kopalnych wiąże się z rozwojem gospodarczym. W rezultacie bogate kraje, takie jak Stany Zjednoczone, Wielka Brytania i kraje Unii Europejskiej wyprodukowały z biegiem czasu największą ilość gazów cieplarnianych. Teraz, gdy światowa populacja rośnie, a kraje takie jak Chiny i Indie podążają tą samą ścieżką rozwoju, co kraje bogate, coraz więcej ludzi jest każdego roku zależnych od spalania paliw kopalnych.  
 
Spalanie paliw kopalnych wiąże się z rozwojem gospodarczym. W rezultacie bogate kraje, takie jak Stany Zjednoczone, Wielka Brytania i kraje Unii Europejskiej wyprodukowały z biegiem czasu największą ilość gazów cieplarnianych. Teraz, gdy światowa populacja rośnie, a kraje takie jak Chiny i Indie podążają tą samą ścieżką rozwoju, co kraje bogate, coraz więcej ludzi jest każdego roku zależnych od spalania paliw kopalnych.  
   −
==== ● Jeśli nie nastąpią natychmiastowe, szybkie i wykonane na dużą skalę redukcje emisji gazów cieplarnianych, nie będziemy w stanie ograniczyć ocieplenia do mniej niż 2°C (3,6°F). Będzie to miało znaczący wpływ na jakość życia ludzi. ====
+
* Jeśli nie nastąpią natychmiastowe, szybkie i wykonane na dużą skalę redukcje emisji gazów cieplarnianych, nie będziemy w stanie ograniczyć ocieplenia do mniej niż 2°C (3,6°F). Będzie to miało znaczący wpływ na jakość życia ludzi.
Życie ze zmianą klimatu oznacza życie w niepewności. Jedna z tych niepewności dotyczy idei „punktu krytycznego”. Klimatyczne punkty krytyczne to „punkt bez powrotu”, kiedy połączone skutki zmian klimatu powodują nieodwracalne szkody, które „spadają” na cały świat niczym klocki domino. Po osiągnięciu punktu krytycznego rozpoczyna się seria wydarzeń, która sprawi, że planeta nie będzie nadawała się do zamieszkania przez ludzi i inne organizmy. Nauka nie może przewidzieć z całą pewnością, kiedy można osiągnąć taki punkt krytyczny.
+
* Życie ze zmianą klimatu oznacza życie w niepewności. Jedna z tych niepewności dotyczy idei „punktu krytycznego”. Klimatyczne punkty krytyczne to „punkt bez powrotu”, kiedy połączone skutki zmian klimatu powodują nieodwracalne szkody, które „spadają” na cały świat niczym klocki domino. Po osiągnięciu punktu krytycznego rozpoczyna się seria wydarzeń, która sprawi, że planeta nie będzie nadawała się do zamieszkania przez ludzi i inne organizmy. Nauka nie może przewidzieć z całą pewnością, kiedy można osiągnąć taki punkt krytyczny.
 
  −
==== ● W 2015 roku światowi przywódcy spotkali się w Paryżu i uzgodnili ograniczenie globalnego ocieplenia do znacznie poniżej 2°C, najlepiej do 1,5°C. ====
     −
==== ● Według Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) ocieplenie o 1,5°C prawdopodobnie zostanie osiągnięte do 2040 r. Jednak wzrost o 2°C nadal bardzo mocno zależy od poziomu emisji CO2 wytworzonych w ciągu następnych kilku dekad. ====
+
* W 2015 roku światowi przywódcy spotkali się w Paryżu i uzgodnili ograniczenie globalnego ocieplenia do znacznie poniżej 2°C, najlepiej do 1,5°C.
 +
* Według Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) ocieplenie o 1,5°C prawdopodobnie zostanie osiągnięte do 2040 r. Jednak wzrost o 2°C nadal bardzo mocno zależy od poziomu emisji CO2 wytworzonych w ciągu następnych kilku dekad.
 +
* Jeśli wszystkie obecne zobowiązania państw na całym świecie (tzw. „wkłady ustalone na poziomie krajowym”) dotyczące redukcji emisji gazów cieplarnianych zostaną zrealizowane – a nie wiemy jeszcze, czy tak się stanie – prawdopodobnie spowoduje to globalne ocieplenie  o co najmniej 3°C (5,4°F), pomimo celu Porozumienia Paryskiego z 2015 r. dotyczącego ograniczenia ocieplenia do znacznie poniżej 2°C.
 +
* Wiele zobowiązań wynikających z Porozumienia Paryskiego przez kraje biedniejsze może nie zostać zrealizowanych, ponieważ są one uzależnione od wsparcia finansowego z zagranicy. Dotychczasowe wsparcie międzynarodowe można określić jako znikome.
   −
==== ● Jeśli wszystkie obecne zobowiązania państw na całym świecie (tzw. „wkłady ustalone na poziomie krajowym”) dotyczące redukcji emisji gazów cieplarnianych zostaną zrealizowane – a nie wiemy jeszcze, czy tak się stanie – prawdopodobnie spowoduje to globalne ocieplenie  o co najmniej 3°C (5,4°F), pomimo celu Porozumienia Paryskiego z 2015 r. dotyczącego ograniczenia ocieplenia do znacznie poniżej 2°C. ====
  −
  −
==== ● Wiele zobowiązań wynikających z Porozumienia Paryskiego przez kraje biedniejsze może nie zostać zrealizowanych, ponieważ są one uzależnione od wsparcia finansowego z zagranicy. Dotychczasowe wsparcie międzynarodowe można określić jako znikome. ====
   
Oczekuje się, że kraje będą zwiększać swoje zaangażowanie co pięć lat. Od Porozumienia Paryskiego osiągnięto już pewien postęp. Jednak sprawy nie postępują wystarczająco szybko, aby ograniczyć ocieplenie do 1,5°C. W obecnym tempie ocieplenie osiągnie 1,5°C do 2040 r. lub wcześniej, a następnie będzie się zwiększać, jeśli nie zostaną podjęte dodatkowe działania już teraz.
 
Oczekuje się, że kraje będą zwiększać swoje zaangażowanie co pięć lat. Od Porozumienia Paryskiego osiągnięto już pewien postęp. Jednak sprawy nie postępują wystarczająco szybko, aby ograniczyć ocieplenie do 1,5°C. W obecnym tempie ocieplenie osiągnie 1,5°C do 2040 r. lub wcześniej, a następnie będzie się zwiększać, jeśli nie zostaną podjęte dodatkowe działania już teraz.
   −
==== ● Prawie dwie trzecie (64%) ludzi w 50 krajach na całym świecie uważa, że zmiany klimatyczne to globalna sytuacja nadzwyczajna . ====
+
* Prawie dwie trzecie (64%) ludzi w 50 krajach na całym świecie uważa, że zmiany klimatyczne to globalna sytuacja nadzwyczajna .
 
+
* Aby utrzymać cel ograniczenia ocieplenia do 1,5°C w zasięgu ręki, lata 2020-2029 muszą być dekadą znacznej redukcji emisji na całym świecie.
==== ● Aby utrzymać cel ograniczenia ocieplenia do 1,5°C w zasięgu ręki, lata 2020-2029 muszą być dekadą znacznej redukcji emisji na całym świecie. ====
+
* Światowi przywódcy spotkają się w Glasgow jeszcze w tym roku, aby porozmawiać o tym, co zrobić z kryzysem klimatycznym, i w Chinach, aby porozmawiać o kryzysie ekologicznym. Ważne jest, aby rządy zaczęły rozpoznawać interakcje między tymi dwoma kryzysami i wzajemnie opracowywać kompatybilne cele, zadania i działania.
Światowi przywódcy spotkają się w Glasgow jeszcze w tym roku, aby porozmawiać o tym, co zrobić z kryzysem klimatycznym, i w Chinach, aby porozmawiać o kryzysie ekologicznym. Ważne jest, aby rządy zaczęły rozpoznawać interakcje między tymi dwoma kryzysami i wzajemnie opracowywać kompatybilne cele, zadania i działania.  
      
Teraz, gdy cele Porozumienia Paryskiego zostały już ustalone, spotkanie klimatyczne w Glasgow powinno polegać na stworzeniu bardziej szczegółowej mapy drogowej pokazującej, jak je osiągnąć. Niektóre istotne rozważania będą dotyczyć sposobu uzgodnienia bardziej skutecznych krótkoterminowych redukcji emisji. Na przykład odejście od paliw kopalnych, lepsze wykorzystanie energii, ograniczenie wylesiania i przekucie zobowiązań dotyczących neutralności węglowej w realne działania.
 
Teraz, gdy cele Porozumienia Paryskiego zostały już ustalone, spotkanie klimatyczne w Glasgow powinno polegać na stworzeniu bardziej szczegółowej mapy drogowej pokazującej, jak je osiągnąć. Niektóre istotne rozważania będą dotyczyć sposobu uzgodnienia bardziej skutecznych krótkoterminowych redukcji emisji. Na przykład odejście od paliw kopalnych, lepsze wykorzystanie energii, ograniczenie wylesiania i przekucie zobowiązań dotyczących neutralności węglowej w realne działania.
Community-Host
8

edits

MediaWiki spam blocked by CleanTalk.