Changes

Line 886: Line 886:     
అమెరికన్లో తాతాులకంగా లేద శాశవతంగా దేశంలో వేరే ప్రంతాలక వలస వెళ్లోర్ప.
 
అమెరికన్లో తాతాులకంగా లేద శాశవతంగా దేశంలో వేరే ప్రంతాలక వలస వెళ్లోర్ప.
 +
 +
===== ....ఆహార భ్రదత? =====
 +
 +
 +
ఆహార భ్రదత అంటే, ప్రజలందరికీ అనిీవేళలా భౌత్తక, స్పమాజిక, ఆరిథకంగా తగినంత, సురక్షిత, పోషకాహారం లభంచాల.
 +
 +
అది వారికి నచిి ఉండాల, వార్ప చుర్పగాగ, ఆరోగాంగా జీవించేందుక సరిపోవాల. పర్యావరణ సంక్షోభంతో మిత్రకీట్కాలు,
 +
 +
బలమైన మటిట లేక ఆహార భ్రదత కొరవడుతోంది. పర్పగుతనీ పోషకాహార అవసర్యలన్ల భూమి తీరిలేకపోతోంది. పర ‌సుతత
 +
 +
పరిస్థథతలోో ఇది మరింతగా కొనస్పగన్లంది.
 +
 +
 +
భూతాపం, మార్పతనీ వరషపాతం, తీవ్ర వాతావరణ పరిస్థథతల వలో ఇపుటికే ఆహార భ్రదత ప్రభావితమైంది. వాతావరణ
 +
 +
మార్పులతో కొనిీ ప్రంతాలోో పంట్ దిగుబడులు తగాగయి, మరికొనిీచోట్ో పరిగాయి. ఆఫ్రికాలోని పొడిభూములు, ఆస్థయా,
 +
 +
దక్షిణ అమెరికాలోని పరవ ‌త ప్రంతాలోో ఆహార భ్రదతన్ల వాతావరణ మార్పు ప్రభావితం చేస్తంది.
 +
 +
 +
స్పమాజిక మరియు ర్యజకీయ అంశాలనూ వాతావరణ మార్పులు ప్రభావితం చేసుతన్నీయి. పశ్చిమ ఆఫ్రికాలోని కొనిీ
 +
 +
ప్రంతాలు ఇందుక ఉదహరణ. సహేల్ భూములు ఎడార్పలుగా మారడంతో పశువుల కాపర్పలు తమ పశువుల మేత కోసం
 +
 +
దక్షిణానికి వలస వెళ్లతన్నీర్ప. ద్దంతో అకుడి రైతలు, పశువుల కాపర్పలతో వీరికి గొడవలవుతన్నీయి. ఫలతంగా హంస
 +
 +
భయంతో, ఆహారకొరత వసుతందని, ఆహార భ్రదత ఉండదనీ కారణాలతో పొలాలన్ల వదిలేస్థ వెళ్లోపోతన్నీర్ప.
 +
 +
 +
1.5 ° C పర్పగుదల కంటే 2° C పరిగితే ఆహార అందుబాటు ఎకువ తగుగతంది. ముఖ్ాంగా సహేల్, దక్షిణాఫ్రికా, మధాధర్య,
 +
 +
మధా యూరప్, అమెజాన్ ప్రంతాలోో జోన్, వరి, గోధుమ, దిగుబడి తగిగంది. సబ-సహారన్ ఆఫ్రికా, ఆగేీయాస్థయా, మధా,
 +
 +
దక్షిణ అమెరికాలలో ఇతర చిర్ప ధాన్నాల దిగుబడి తగిగంది.
 +
 +
 +
యూరప్ దక్షిణ ప్రంత, మధాధర్య ప్రంతాలోో వాతావరణ మార్పుల ప్రత్తకూల ప్రభావంతో పంట్లు, పశువుల దిగుబడి
 +
 +
తగగడంతో పాటు వాటిని వదిలేయాలీ వస్తంది కూడా.
 +
 +
 +
ఉష్ణోగ్రతలు పరగడంతో పశువుల మేత అందుబాటు, వాాధుల వాాపత, న్నటివనర్పల అందుబాటున్ల బటిట పశువులపై పర ‌భావం
 +
 +
పడుతంది. వావస్పయంలోని ప్పర్పగులు, వాాధులలోనూ వాతావరణ మార్పుల వలో ప్రభావాలు కనిపసుతన్నీయి. 1.2 - 3.5°C
 +
 +
ఉష్ణోగ్రత పరిగితే ఆహార భ్రదత, అందుబాటు ప్రభావితమవుతాయని అంచన్న. అదే 3 - 4°C పరిగితే బాగా ఎకువ, 4 °C
 +
 +
మరియు అెంతకన్నా పరిగితే విపతత సంభవిస్పతయి. కారబన్డైయాకెసీడ గాఢత పరగడంతో ప్రధాన చిర్ప ధాన్నాలలోని
 +
 +
పోషకాలు, ప్రోటీన్లో తగుగతాయి. దంతో ఆహార, పోషకాల భద్రతపై ప్రభావం పడుతంది.
 +
 +
===== .... న్నటి భద్రత? =====
 +
జలవనర్పలోో న్నణాత (కాలుషా స్పథయి), డిమాండు, అందుబాటున్ల బటిట న్నటిభద్రతన్ల లెకిుస్పతర్ప.
 +
 +
 +
పర్యావరణ సంక్షోభం వలో తాగున్నటి వనర్పలు అంతరించిపోవడంతో పర్యావరణ వావసథలపై ఒత్తతడి పర్పగుతోంది.
 +
 +
ప్రపంచ జన్నభాలో 80% ఇపుటికే న్నటిభద్రత విషయంలో తీవ్ర ముప్పు ఎదుర్ుంటోంది. వాతావరణ మార్పుల వలో వర్యషల
 +
 +
తీర్ప మారడం వలో న్నటి అందుబాటుపై ప్రభావం పడి, న్నటి భద్రతక ముప్పు ఏరుడుతందనేది సుసుషటం. ఉషో పరవత ప్రంతాలోో
 +
 +
వరషపాతం పర్పగుతండగా, సమశీతోషో మండలాలోో వాతావరణ మార్పుల వలో తగుగతోంది. 2017లో దదప్ప 220 కోట్ో
 +
 +
మంది ప్రజలక రక్షిత తాగున్నర్ప అందలేదు. నద్దతీర్యలోో నివస్థసుతనీ 200 కోట్ో మంది న్నర్ప అందక ఇబబంది పడుతన్నీర్ప.
 +
 +
అకుడ అందుబాటులో ఉనీ తాగున్నటి కంటే 40% ఎకువ అవసరం ఉంది. ఆఫ్రికా, ఆస్థయా ఖ్ండాలోోని కొనిీ దేశాలోో ఈ
 +
 +
అవసరం 70% కంటే ఎకువ ఉంది.
 +
 +
 +
సవచఛమైన తాగున్నర్ప అందుబాటులో లేకపోవడం ఆహార భ్రదత సమసా కూడా. మంచిన్నళోన్ల ప్రపంచవాాపతంగా ప్రధానంగా
 +
 +
స్పగున్నర్పగా వాడుతన్నీర్ప. దాదాపు 1.2 బిలియన్ ప్రజలు తీవ్రమైన నీటి కొరత మరియు కొరత వావసాయానికి సవాలు
 +
 +
ప్రెంతాలోో నివసిసుతన్నార్ప. గత శతాబీ కాలంగా జన్నభా వృదిి, పారిశ్రామిక, వావస్పయ పన్లలు, జీవన ప్రమాణాలు
 +
 +
పరగడంతో ప్రపంచవాాపతంగా న్నటికి డిమాండు పరిగింది. ప్రపంచవాాపతంగా చితతడి నేలలు అంతమవుతన్నీయి, దంతో
 +
 +
ప్రపంచంలోని చాలా ప్రంతాలోో న్నటి న్నణాత దెబబత్తంటోంది.
 +
 +
===== .....భూమి ఆధారిత జీవవైవిధాం, పర్యావరణ వావసథలు? =====
 +
పర్యావరణ వావసథలు భూమికి ప్రణాధారం. మానవజాత్తకి, ఇతర జీవజాతలకూ ఇవే ఆధారం. గత కొనిీ దశాబాీలుగా
 +
 +
మన్లషులు సహజ ప్రకృత్త వావసథలన్ల విసతృతంగా, శరవేగంగా మార్పసుతన్నీర్ప. భూమి మార్పు వలో మన్లషుల ఆయుుః
 +
 +
ప్రమాణాలు ఆరిథకాభవృదిి పరిగాయి. కాన్న అనిీ ప్రంతాలు, అనిీ వర్యగల వర్ప ద్దని ప్రయోజన్నలు పొందలేదు. చాలామందికి
 +
 +
నషటం కలగింది. భూమి ప్రసుతత, భావి మానవ క్షేమానిీ ఎంతవరక తటుటకంటుందనే విషయానిీ పటిటంచుకోకండా ఆరిథక,
 +
 +
స్పమాజిక, స్పంకేత్తక అభవృదిి ముందుక వెళ్లోపోయింది.
 +
 +
 +
కొనిీ జాతలు అంతరించే రేటు స్పధారణం కంటే కొనిీ వందలరెటుో పరిగింది. వాతావరణ మార్పు వలో కొనిీ జాతల
 +
 +
మన్లగడక ముపు ఏరుడింది. భూతాపోనీత్త రెండు డిగ్రీలు పరిగితే 20-30% వృక్ష, జంతజాతలు అంతరిస్పతయి. భూతాపం
 +
 +
ఇంకా పరిగితే ఈ రేటు ఇంకా ఎకువవుతంది. దదప్ప 5 లక్షల జాతలక ద్దరఘకాల మన్లగడక అవసరమైన ఆవాస్పలు లేవు.
 +
 +
వాటి ఆవాస్పలన్ల ప్పనర్పదిరించకపోతే కొనిీ దశాబాీలోోనే అవన్నీ అంతరించే ప్రమాదం ఉంది.
 +
 +
 +
ఉష్ణోగ్రత 2 °C పరిగితే పర్యావరణ వావసథలలోని 13% రూపాంతరం చందుతాయి. ఉదహరణక రెయిన్ ఫ్గరెస్టట న్లంచి
 +
 +
సవన్నీ వావసథలు అయిపోతాయి. రెండు డిగ్రీలు పరిగితే ఈ మార్పు 20-38%, న్నలుగు డిగ్రీలు పరిగితే 35% ఉంటుంది.
 +
 +
 +
భూతాపోనీత్త వలో వాతావరణ ప్రంతాలు మారతాయని, ఉషోప్రంతాలోో కొతతగా వేడి వాతావరణం ఏరుడట్ం వలో
 +
 +
కారిిచుిలు పరిగి కరవు ప్రంతాలూ ఎకువవుతాయనడంలో అన్లమానం లేదు.
 +
 +
 +
2020లో ప్రపంచవాాపతంగా ఉనీ భూ ఉపరితలంలో న్నలుగోవంత దదప్ప సహజ ంగానే పనిచేస్థత, దని జీవవైవిధాం
 +
 +
చాలావరక బాగానే ఉంది. ఈ ప్రంతం చాలావరక పొడి, చలోటి లేద పరవత ప్రంతాలోో ఉండట్ంతో మానవ జన్నభా తకువ
 +
 +
ఉండి మార్పు కూడా తకువగానే ఉంది.
 +
 +
===== ....సముద్రాలు మరియు మతీయజాతలు ? =====
 +
సముద్రాలు అపార జీవవైవిధా నిలయాలు. ఇకుడ స్థక్షమజీవుల న్లంచి సముద్ర క్షీరదల వరక అన్నీ ఉంటాయి. కాన్న
 +
 +
సముద్రాలోో మూడింట్ రెండంతలు మనిషివలో ప్రభావితమయాాయి. అత్తగా చేపలవేట్, తీరప్రంతాలోోన్ల, సముద్రాలోో కూడా
 +
 +
మౌలక సదుపాయాలు పంచడం, నౌకాయానం, సముద్రాల ఆమీోకరణ లాంటివాటితో నషటం వాటిలుోతోంది. 2015లో మొతతం
 +
 +
సముద్ర చేపలోో మూడోవంతన్ల అధికంగా వేటాడార్ప. ద్దనివలో చేపలు తగిగపోయి, ఆహారభదర ‌తక ముప్పు కలుగుతోంది.
 +
 +
తీరప్రంతాలోో ఎర్పవుల వాడకం వలో చేపలనేవి లేని 400క పైగా డడజోన్లో ఏరుడాాయి. వాటి విసీతరోం 2.45 లక్షల చదరప్ప
 +
 +
కిలోమీట్ర్పో. అంటే అది ఈకెవడార్ లేద యూకే కంటే పదీది. 2021లో ఫ్లోరిడాలో వదిలేస్థన ఎర్పవుల పాోంటు వలో న్నచు
 +
 +
పరిగిపోయి ట్న్లీలకొద్దీ చేపలు మరణంచాయి.
 +
 +
 +
సముద్రాలోో పాోస్థటక్ కాలుషాం 1980 న్లంచి పదిరెటుో పరిగింది. పాోస్థటక్ వార్యథలోో 60-80% సముద్రాలోోనే ఉంటున్నీయి.
 +
 +
పాోస్థటక్ అనిీ సముద్రాలోో, అనిీ లోతలోో ఉండి కెరటాలోోనూ కనిపస్తంది. సముద్రాలోో పాోస్థటక్ వార్యథల వలో పర్యావరణంపై
 +
 +
ప్రభావం పడుతంది. వీటిని చాలా చేపజాతలు, సముద్ర జంతవులు త్తనేస్పతయి. చేపలజాతలు, తీరప్రంత పర్యావరణం
 +
 +
తీవ్రంగా దెబబత్తంటుంది. సముద్రాలోో పరిగే గడిా న్లంచి అడుగు భాగంలో ఉండ అడవులు కూడా భూతాపం వలో ఎకువగా
 +
 +
నషటపోతాయి.
 +
 +
 +
ప్రసుతతం భూమీీద ఉనీ సముద్రాలు ప్రపంచవాాపతంగా విడుదలవుతనీ కరబన ఉదగర్యలోో 30 శాతానిీ, వాతావరణంలో ఉనీ
 +
 +
అధిక వేడిని శోషించుకంటున్నీయి. ద్దంతో సముద్రాల ఉష్ణోగ్రత పర్పగుతోంది. 1993 న్లంచి సముద్రాలు వేడకేు రేటు
 +
 +
రెటిటంప్ప కంటే ఎకువైంది. ఫలతంగా పగడప్ప దిబబలు ధవంసం కావడం, కొంతమేర సముద్రజీవాలు అంతరించడం లాంటివి
 +
 +
జరిగాయి. వాతావరణ మార్పు మరియు 1.5 °C వది మునుపటి కెంటే 10 నుెండ 30 శాతెం వరకు తగుగతెందని అెంచన్న
 +
 +
వేయబడెంది, మరియు 2°C కెంటే ఒక శాతెం తకుకవ వేడెకకడెం (అెంటే 99 శాతెం 2 ° C వేడ వది పగడపు దిబబలు పోతాయి)
 +
 +
పగడపు దిబబలకు ముఖ్ాెంగా హాని కలిగిసాతయి.
 +
 +
 +
సుమార్ప 40 శాతెం ప్రపెంచ జన్నభా తీరనికి 100 కిమీ (60 మైళ్లు) లో నివసిసుతన్నార్ప. ప్రపెంచెంలోని దాదాపు 10 శాతెం
 +
 +
సముద్ర మటాటనికి 10 మీట్రో కెంటే తకుకవ ఉనా తీరప్రెంతాలలో జన్నభా నివసిసుతెంది. వాతావరణ మార్పు వలో
 +
 +
సముద్రమటాోలు పర్పగుతన్నీయి, సముద్రజలాలు వేడకుతన్నీయి, కరబనడై ఆక్లసడ శోషణ వలో మరింత ఆమీోకరణం
 +
 +
అవుతన్నీయి. ఉష్ణోగ్రత పర్పగుదలన్ల 2°C కంటే తకువ స్పథయిలో ఉంచిన్న, ప్రపంచంలోని అనిీ ప్రంతాలోో ఉండవార్ప,
 +
 +
ముఖ్ాంగా తీరప్రంత వాసులు సముద్రాలోో జరిగే మార్పులక అలవాటు పడాలీ ఉంటుంది. సముద్ర ఉష్ణోగ్రతలు పరగడం
 +
 +
వలో చాలావరక సముద్రజాతలు తమ ప్రవరతనన్ల, ఉండ ప్రంతాలన్ల మార్పికన్నీయి.
 +
 +
 +
సముద్ర ఉష్ణోగ్రతలు వేడెకకడెం వలో, అనక సముద్ర జ్ఞతలు వాటి ప్రవరతనను మరియు సాథన్ననిా మార్పచకున్నాయి, వివిధ్
 +
 +
జ్ఞతలతో కలవడెం, పరావరణ వావసథలకు అెంతరయెం కలిగిెంచడెం మరియు వాాధి వాాపిత ప్రమాదానిా పెెంచ్చతెంది.
 +
 +
 +
గత మరియు భవిషాతత గ్రీన్హహస వాయు ఉదాగరల కారణెంగా అనక మార్పులు శతాబ్దిలుగా తిరిగి పొెందల్నివి సహస్రాబ్దిలు,
 +
 +
ముఖ్ాెంగా సముద్ర ప్రసరణలో మార్పులు, మెంచ్చ పలకలు మరియు ప్రపెంచ సముద్ర మట్టెం.
Community-Host
53

edits

MediaWiki spam blocked by CleanTalk.