Line 203: |
Line 203: |
| | | |
| === ...kalusugan ng tao at kabuhayan? === | | === ...kalusugan ng tao at kabuhayan? === |
| + | |
| + | == 6. Mga sitwasyon at landas == |
| + | Ano ang magkakaibang mga sitwasyon sa pagtaas ng temperatura at mga landas sa pagpapagaan ng klima para sa hinaharap, ang mga hamon at kawalan ng katiyakan sa hinaharap? |
| + | |
| + | === A. Mga modelo ng klima at inaasahang pagbabago sa mga greenhouse gas emissions at atmospheric temperatura na === |
| + | "Mga modelo ng klima" ay sopistikadong pag halintulad sa computer na ginagamit upang pag-aralan ang hinaharap na epekto ng mga pagbabago sa mga greenhouse gas emissions sa klima ng Mundo. Maaari din silang magamit upang siyasatin kung paano magagamit ang mga patakaran at teknolohiya upang mapagaan ang pagbabago ng klima. Ang pagbabago ng klima ay '''pagpapagaan na''' tumutukoy sa mga pagsisikap na bawasan, o maiwasan, ang paglabas ng mga greenhouse gas. |
| + | |
| + | Ang pinakabagong ulat ng IPCC ay<sup><sup>[1]</sup></sup> nagbigay ng limang posibleng mga sitwasyon para sa pagbabago ng klima batay sa mga siyentipikong modelo. Binabalangkas nito ang antas ng pag-init na maaaring asahan sa "napakababa" hanggang sa "napakataas" na mga sitwasyon ng emisyon, depende sa antas ng CO<sub>2</sub> at iba pang mga greenhouse gases na inilabas sa mga susunod na dekada. |
| + | |
| + | Nag-iiba rin ang mga sitwasyon depende sa mga pagbabago sa populasyon, paggamit ng lupa, mga patakaran sa kalakalan at pamumuhunan, aming mga personal na pagdidiyeta, at mga pagsisikap na ginawa ngayon upang makontrol ang mga emisyon. |
| + | |
| + | ● Sa isang "'''napakataas'''" na sitwasyon ng emissions, kung saan ang mundo ay nagpapatuloy sa isang carbon-intensive pathway, makikita ang mgaCO<sub>2 na</sub> emisyon na halos triple mula sa kasalukuyang mga antas sa pamamagitan ng 2100 at pag-init sa pagitan ng 3.3-5.7 ° C sa pagtatapos ng siglo. |
| + | |
| + | ● Sa isang "'''mataas'''" na sitwasyon ng emissions, kung saan napakaliit na pagkilos na ginawa upang mapigilan ang mgaCO<sub>2</sub> emisyon ng, makikita natin ang mgaCO<sub>2 na</sub> emisyon na halos ang pagdoble mula sa kasalukuyang mga antas sa pamamagitan ng 2100 at isang pag-init ng 2.8-4.6 ° C sa pagtatapos ng siglo. |
| + | |
| + | ● Sa isang "'''katamtaman'''" na sitwasyon ng emissions, kung saan ang mgaCO<sub>2 ay</sub> emisyon mananatili sa kasalukuyang mga antas hanggang sa kalagitnaan ng siglo at pagkatapos ay mabagal na mabawasan, makikita natin ang pag-init ng 2.1-3.5 ° C ng 2100. |
| + | |
| + | ● Sa isang "'''mababa'''" senaryo ng emissions, kung saan ang mundo ay nagsimulang kumilos sa mga taon ng 2020 upang limitahan ang mgaCO<sub>2</sub> emisyon ng, ang mga emisyon ng CO<sub>2 ay</sub> aabot sa net zero sa pamamagitan ng 2075 at isang pag-init sa pagitan ng 1.3-2.4 ° C hanggang 2100. |
| + | |
| + | ● Sa isang "'''pinaka mababa'''" senaryo ng emisyon,mabilis na bumaba ang mga emisyon mula sa unang bahagi ng 2020 at maabot ang net-zero sa paligid ng taong 2050, makikita natin ang pag-init ng 1.0-1.8 ° C sa pagtatapos ng siglo. |
| + | |
| + | === B. Mga hamon at Pagpapalitan === |
| + | Sa lahat ng mga sitwasyon na nakabalangkas ng IPCC, ang 1.5 ° C ng pag-init ay malamang na maabot ng 2040, na kumakatawan sa mas mataas na peligro sa mga natural at pantao na sistema kumpara sa kasalukuyang oras, Gayunpaman, kahit na panatilihin sa loob ng isang 2 ° C ang target ay pa rin nakasalalay sa antas ng emissions na ginawa sa susunod na dekada at 2 ° C ng pag-init ay maiiwasan lamang sa mababang sitwasyon ng emissions. |
| + | |
| + | Walang malalim na patakaran, pagbabago ng teknolohiya at pag-uugali, ang mundo ay nasa kurso para sa 3 ° C ng pag-init o mas mataas. Ang isang 3 ° C mundo ay ibang-iba sa kasalukuyang: na may labis na temperatura ay mas maraming panganib ng mga Alon ng init at tagtuyot, marahas na bagyo, ulan at pagbaha, na magkakaroon ng mga seryosong kahihinatnan para sa mga ecosystem at lipunan sa buong mundo. |
| + | |
| + | Ang pagpapasya kung paano tugunan ang klima at krisis sa ekolohiya ay panimula tungkol sa paghahangad na maunawaan ang mga hamon at pagpapalit na likas sa anumang mga sitwasyon. |
| + | |
| + | Upang higit na maunawaan ang mga hamon at pagpapalitan na ito, sinisiyasat namin ang target na kasunduan sa Paris na sumang-ayon sa internasyonal na limitahan ang pag-init ng mundo sa 1.5 ° C. |
| + | |
| + | Upang limitahan ang pag-init ng mundo sa 1.5 ° C, ang kasalukuyang pandaigdigan na emissions ng carbon dioxide ay kailangang putulin sa kalahati ng 2030, na umaabot sa net-zero CO<sub>2 na</sub> emissions sa buong mundo sa paligid ng taong 2050, pati na rin ang pagkamit ng malalaking pagbawas sa iba pang mga greenhouse gas emissions tulad ng methane at nitrous oxide. Ang pagkuha ng '''equity sa account ay nangangahulugan na ang mas mayayamang mga bansa ay dapat na gupitin ang kanilang mga emissions higit pa sa mga mahihirap na bansa.''' |
| + | |
| + | Ang isang alalahanin ay ang malalaking pagbawas sa paggamit ng enerhiya ay maaaring mabawasan ang mga pamantayan sa pamumuhay sa industriyalisado, mayamang mga bansa, pati na rin limitahan ang aming kakayahang mapabuti ang pamantayan ng pamumuhay sa mga mahihirap na bansa. Ang pagpapabuti ng pamantayan ng pamumuhay sa mga mahihirap na bansa ay sa ilang mga kaso ay mangangailangan ng pagtaas ng paggamit ng enerhiya at pamumuhunan sa mahusay na teknolohiya at mga serbisyong pampubliko<sup><sup>[1]</sup></sup>. |
| + | |
| + | Ipinakita ng kamakailang mga pag tatantya na ang disenteng mga pamantayan sa pamumuhay para sa lahat ay maaaring makamit habang binabawasan ang pangangailangan ng pandaigdigang enerhiya<sup><sup>[2]</sup></sup>, hangga't ang labis na pagkonsumo ay lubusang nadala. Ang ilan sa mga paraan kung saan ito maaaring matugunan ay kasama ang pangangailangan na: |
| + | |
| + | # Taasan ang paggawa ng malinis na enerhiya mula sa mga teknolohiyang mababa at walang-carbon, tulad ng hangin at solar, at kahilera, bawasan at alisin ang pamumuhunan at paggawa ng enerhiya ng fossil fuel . |
| + | # Mamuhunan sa mahusay na mga teknolohiya at imprastraktura (nakahiwalay na mga gusali, pampublikong transportasyon). |
| + | # Tiyaking sapat na pag-access sa abot-kayang mga serbisyo sa enerhiya (hal. Lahat ng mga bagay na kailangan ng mga tao upang magamit ang enerhiya, tulad ng pagluluto, pag-iinit, pagpapalamig, transportasyon at komunikasyon) para sa lahat, habang binabawasan ang sobrang paggamit ng pinakamayaman. |
| + | # Lumipat sa mas malusog na pagdidiyeta na may mas maraming rehiyon at pana-panahong gulay at prutas (upang mabawasan ang emissions mula sa agrikultura). |
| + | # Alisin ang carbon mula sa himpapawid sa pamamagitan ng pangangalaga at pagpapanumbalik ng mga ecosystem<sup><sup>[3]</sup></sup>. |
| + | |
| + | |
| + | Natuklasan ng isang pag-aaral na upang magkaroon ng 50% pagkakataon na maabot ang layunin sa Kasunduan sa Paris, 90% ng natitirang mga reserbang karbon sa mundo ay dapat manatili sa lupa<sup><sup>[4]</sup></sup>, at walang bagong pamumuhunan sa pagkuha ng fuel ng fossil na maaaring magawa<sup><sup>[5]</sup></sup>. |
| + | |
| + | |
| + | Ang kakulangan ng pandaigdigang kooperasyon, pati na rin ang pagtitiyaga at paglago ng mga lifestyle na mataas ang carbon ay lahat ng mga hadlang sa pagkamit ng katatagan ng pagtaas ng temperatura na limitado sa 1.5 ° C. Kung ang lahat ng kasalukuyang mga pangako sa ilalim ng Mga Kasunduan sa Paris na NDC ay matugunan, hindi pa rin ito sapat upang limitahan ang pag-init sa 1.5 ° C<sup><sup>[6]</sup></sup>, at sa halip ay humantong sa pag-init sa paligid ng 3 ° C - higit sa mga layunin ng Kasunduan sa Paris, o anumang itinuturing na ligtas para sa sangkatauhan. |
| + | ----<sup><sup>[1]</sup></sup> Marta Baltruszewicz et al 2021 |
| + | |
| + | <sup><sup>[2]</sup></sup> Nagbibigay ng disenteng pamumuhay na may minimum na enerhiya: Isang pandaigdigang senaryo Ang |
| + | |
| + | disenteng mga puwang sa pamumuhay at enerhiya sa buong mundo |
| + | |
| + | <sup><sup>[3]</sup></sup> Espesyal na Ulat ng IPCC, Kabanata 2 |
| + | |
| + | <sup><sup>[4]</sup></sup> Karamihan sa mga reserbang fossil-fuel ay dapat manatiling hindi pa nakakabit upang maabot ang layunin ng pag-init ng 1.5 ° C |
| + | |
| + | <sup><sup>[5]</sup></sup> Net Zero sa pamamagitan ng 2050 I ulat ang IEA |
| + | |
| + | <sup><sup>[6]</sup></sup> Espesyal na Ulat ng IPCC, Kabanata 2 |
| + | ----<sup><sup>[1]</sup></sup> IPCC AR6 |